Każdy rodzic marzy o tym, by jego niezdarny maluch wyrósł kiedyś na zaradnego, umiejącego sprostać wyzwaniom rzucanym przez los dorosłego. Jak wychować silnego, odpowiedzialnego, umiejącego o siebie zadbać człowieka? Najlepsza metoda to rozpoczęcie nauki samodzielności jak najwcześniej. Jak się za to zabrać?

Nigdy nie jest za prędko na naukę samodzielności

O ile noworodek wymaga czułej opieki rodzica i pomocy w zaspokojeniu najbardziej podstawowych potrzeb, o tyle już kilkumiesięczne dziecko jest gotowe, by uczyć się samodzielności. Dzieci z natury są ciekawe świata, chętnie podejmują inicjatywę, cieszą się, kiedy mogą wykonać jakąś czynność samodzielnie. Rolą rodzica jest nie blokować tej naturalnej potrzeby, a wspierać dziecko podejmowaniu nowych wyzwań i zdobywaniu nowych umiejętności.
Zawsze, gdy to możliwe, należy pozwalać maluchowi na samodzielność: niech podczas rozszerzania diety bierze do rączki warzywa i próbuje nowych smaków, niech po skończonej zabawie pomaga w chowaniu zabawek, niech ćwiczy samodzielne ubieranie przez zdejmowanie i zakładanie skarpetek czy czapeczki. To pozornie błahe czynności, które nie tylko doskonale wpływają na motorykę, ale też są doskonałym wstępem do dalszej nauki samodzielności.

Jak usamodzielnić dziecko?

Usamodzielnianie dziecka to długi i złożony proces. Musi opierać się na zaufaniu i konsekwencji. Powinien być naturalny, dopasowany do wieku i możliwości malucha. Rodzice nie muszą popychać dziecka w stronę samodzielności, powinni raczej motywować, dostrzegać mocne strony, cieszyć się wraz ze swoją pociechą, kiedy uda jej się zrobić coś samodzielnie. Ważne, aby dać dziecku prawo do popełniana błędów i podkreślać, że to nieodłączny element doskonalenia każde nowej umiejętności.
Aby dziecko było zaradne i odpowiedzialne, należy unikać wyręczania go w czynnościach samoobsługowych. Warto od najmłodszych lat angażować malucha w prace domowe, zakupy czy prace w ogrodzie. Doskonałym treningiem umiejętności społecznych będą kontakty z rówieśnikami – lepiej unikać niepotrzebnego wtrącania się w spory, które dzieci potrafią rozwiązać samodzielnie. Przygotowując swoją pociechę do rozpoczęcia nauki w szkole, należy rozmawiać z nim o odpowiedzialności. To dziecko, nie rodzic, powinno czuć się odpowiedzialne za odrobienie lekcji czy spakowanie plecaka.
Na każdym etapie usamodzielniania, dziecko powinno czuć wsparcie rodziców. Nie należy go straszyć, szantażować cz porównywać z innymi. Należy pokazywać mu dobre strony samodzielności: niezależność, sprawczość, dumę i radość z opanowania nowych umiejętności, a także zapewniać, że rodzic zawsze jest obok i w razie potrzeby, będzie gotowy mu pomóc.